Wanneer u doneert aan een erkend goed doel in Nederland, bent u doorgaans vrijgesteld van schenkbelasting. De Nederlandse belastingwetgeving biedt een volledige vrijstelling voor donaties aan organisaties met een ANBI-status (Algemeen Nut Beogende Instelling) of SBBI-status (Sociaal Belang Behartigende Instelling). Dit betekent dat uw gift volledig ten goede komt aan het goede doel, zonder fiscale heffingen. Bovendien kunt u mogelijk ook profiteren van inkomstenbelastingvoordelen. In dit artikel verkennen we de fiscale aspecten van donaties aan goede doelen en hoe u optimaal gebruik kunt maken van de beschikbare belastingvoordelen.
Is schenkbelasting verschuldigd bij schenking aan een goed doel?
Donaties aan goede doelen met een ANBI- of SBBI-status zijn volledig vrijgesteld van schenkbelasting in Nederland. Dit betekent dat wanneer u een gift doet aan een erkende charitatieve instelling, er geen belasting verschuldigd is over het geschonken bedrag. Deze vrijstelling is door de wetgever bewust gecreëerd om filantropie te stimuleren en ervoor te zorgen dat donaties maximaal effect hebben.
De vrijstelling geldt voor alle soorten schenkingen: eenmalige giften, periodieke donaties, legaten en erfstellingen. Het maakt niet uit hoe groot het bedrag is dat u doneert – of het nu gaat om €100 of €1.000.000, de fiscus heft geen schenkbelasting wanneer de ontvangende partij een erkende ANBI of SBBI is.
Deze regeling bestaat omdat de overheid het belangrijk vindt dat organisaties die zich inzetten voor het algemeen belang worden ondersteund. Door geen belasting te heffen over deze giften, stimuleert de overheid burgers en bedrijven om bij te dragen aan maatschappelijke doelen.
Wat is het verschil tussen een ANBI en een gewoon goed doel?
Een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) is een organisatie die officieel door de Belastingdienst is erkend als instelling die zich voor minstens 90% inzet voor het algemeen belang. Niet elk goed doel heeft automatisch deze status. Om als ANBI erkend te worden, moet een organisatie aan strenge voorwaarden voldoen.
Een regulier goed doel zonder ANBI-status kan nog steeds uitstekend werk verrichten, maar mist de fiscale voordelen die de ANBI-status met zich meebrengt. Voor donateurs betekent dit dat giften aan niet-ANBI’s mogelijk niet aftrekbaar zijn voor de inkomstenbelasting en dat er in sommige gevallen zelfs schenkbelasting verschuldigd kan zijn.
Voorwaarden waaraan een ANBI moet voldoen zijn onder andere:
- De instelling zet zich voor minstens 90% in voor het algemeen belang.
- De instelling heeft geen winstoogmerk met haar activiteiten.
- De bestuurders ontvangen een redelijke vergoeding voor gemaakte kosten en hebben recht op een niet-bovenmatig vacatiegeld.
- De instelling publiceert haar gegevens op internet, waaronder financiële informatie.
- Het vermogen van de instelling blijft beperkt tot wat nodig is voor het doel.
Hoe controleer ik of een goed doel een ANBI-status heeft?
Voordat u doneert en fiscale voordelen claimt, is het verstandig te verifiëren of een organisatie daadwerkelijk een ANBI-status heeft. De Belastingdienst onderhoudt een openbaar ANBI-register waarin alle erkende organisaties zijn opgenomen. Dit register is eenvoudig te raadplegen via de website van de Belastingdienst.
Om een goed doel te controleren kunt u:
- Ga naar de website van de Belastingdienst.
- Zoek op “ANBI opzoeken” of navigeer naar het ANBI-register.
- Zoek op naam of RSIN-nummer (Rechtspersonen en Samenwerkingsverbanden Informatienummer).
Veel goede doelen vermelden hun ANBI-status ook prominent op hun eigen website, vaak met hun RSIN-nummer erbij. Als u twijfelt, kunt u altijd rechtstreeks contact opnemen met de organisatie of de Belastingdienst raadplegen.
Het controleren van de ANBI-status is belangrijk omdat het niet alleen bepaalt of uw gift vrijgesteld is van schenkbelasting, maar ook of u recht heeft op belastingaftrek in uw aangifte inkomstenbelasting.
Welke belastingvoordelen krijg ik bij een schenking aan een goed doel?
Naast de vrijstelling van schenkbelasting, biedt het doneren aan ANBI’s ook voordelen voor uw inkomstenbelasting. Deze giftenaftrek kan uw belastbare inkomen verlagen, waardoor u minder inkomstenbelasting betaalt. Er zijn twee soorten giften die fiscaal verschillend worden behandeld:
1. Gewone giften (eenmalige giften)
- Aftrekbaar boven een drempel van 1% van uw verzamelinkomen (met een minimum van €60).
- Maximaal aftrekbaar tot 10% van uw verzamelinkomen.
- Moeten aantoonbaar zijn met bankafschriften of kwitanties.
2. Periodieke giften
- Volledig aftrekbaar zonder drempel of maximum.
- Vereisen een schriftelijke overeenkomst of notariële akte.
- Moeten minimaal vijf jaar achtereen worden gedaan (tenzij eerder overlijden).
- Moeten een vast bedrag per jaar zijn.
Het fiscale voordeel hangt af van uw marginale belastingtarief. Als u bijvoorbeeld in de hoogste belastingschijf valt (49,5% in 2025), betekent dit dat elke euro die u doneert via een periodieke gift u ongeveer €0,495 belastingvoordeel oplevert. Een donatie van €1.000 kost u in dat geval netto slechts €505.
Wat is een periodieke gift en waarom is dit fiscaal aantrekkelijk?
Een periodieke gift is een donatie waarbij u zich verplicht om gedurende minimaal vijf opeenvolgende jaren een vast bedrag te schenken aan een ANBI of een culturele ANBI. Het belangrijkste fiscale voordeel van een periodieke gift is dat deze volledig aftrekbaar is in uw aangifte inkomstenbelasting, zonder drempel of maximum.
Om een periodieke gift fiscaal te kwalificeren, moet aan de volgende voorwaarden worden voldaan:
- De gift wordt vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst of notariële akte.
- U doet de gift minimaal vijf jaar achter elkaar (tenzij u eerder overlijdt).
- U schenkt jaarlijks een vast bedrag.
- De ANBI levert geen tegenprestatie voor de gift.
Sinds 2014 is een notariële akte niet meer verplicht; een schriftelijke overeenkomst tussen u en het goede doel volstaat. Veel ANBI’s bieden op hun website een standaardovereenkomst aan die u kunt downloaden en invullen.
Het verschil in belastingvoordeel tussen een eenmalige en periodieke gift kan aanzienlijk zijn. Stel dat uw verzamelinkomen €50.000 is en u wilt €2.000 doneren. Bij een eenmalige gift geldt een drempel van €500 (1% van €50.000), waardoor slechts €1.500 aftrekbaar is. Bij een periodieke gift is het volledige bedrag van €2.000 aftrekbaar.
Zijn er situaties waarbij schenkbelasting wel verschuldigd is bij donaties?
Hoewel giften aan ANBI’s en SBBI’s vrijgesteld zijn van schenkbelasting, zijn er enkele uitzonderingssituaties waarin schenkbelasting toch van toepassing kan zijn:
1. Donaties aan niet-erkende goede doelen: Als u doneert aan een organisatie zonder ANBI- of SBBI-status, kan schenkbelasting verschuldigd zijn. De ontvanger moet dan mogelijk schenkbelasting betalen over uw gift.
U betaalt pas schenkbelasting als de waarde van de schenking hoger is dan uw vrijstelling. Lees hoeveel vrijstelling u hebt in 2025. Trek de vrijstelling eerst van de schenking af en neem daarná het percentage dat voor u geldt uit de tabel. Met dat percentage berekent u uw schenkbelasting. Is de waarde van de schenking € 154.197 of hoger? Dan betaalt u een hoger percentage over het deel van de schenking dat boven dit bedrag uitkomt.
Tarieven schenkbelasting 2025
Waarde schenking Partner, kind Kleinkinderen, verdere afstammelingen Overige personen
€ 0 – € 154.197 10% 18% 30%
€ 154.197 en meer 20% 36% 40%
Ouders mogen in 2025 € 6.713 schenken aan hun kind. Onder ‘kind’ verstaan wij ook een pleegkind of een stiefkind.
De jaarlijkse vrijstelling voor alle andere personen in 2025 is € 2.690. Het maakt bij die schenking dus niet uit of de schenker een grootouder is, een oom of een tante, broer of zus of helemaal geen familie.
De ontvanger betaalt bij schenkingen tot de jaarlijkse vrijstelling geen schenkbelasting en hoeft geen aangifte te doen.
Wie doet de schenking? Bestedingsdoel Belastingvrij bedrag
Ouder(s) aan kind Dat beslist het kind zelf € 6.713
Iemand anders Dat beslist de ontvanger zelf € 2.690
Let op!
Partners, zoals ouders of grootouders, zien wij als 1 schenker. Als partners allebei een schenking krijgen van dezelfde schenker, telt dit als 1 schenking. Meer hierover leest u bij Wie zijn partners voor de schenkbelasting?
Eenmalig verhoogde vrijstelling
Deze vrijstelling geldt alleen als de ontvanger op het moment van de schenking tussen de 18 en 40 jaar is óf een partner heeft tussen de 18 en 40 jaar. De dag van de 40e verjaardag telt nog mee.
De verhoogde vrijstelling is eenmalig en mag worden gebruikt voor een dure studie óf een bestedingsdoel waarover de ontvanger zelf beslist. Voor de eenmalig verhoogde vrijstelling gelden altijd voorwaarden. Het belastingvrije bedrag in 2025 hangt af van het bestedingsdoel.
Wie doet de schenking? Bestedingsdoel Belastingvrij bedrag
Ouder(s) aan kind Een dure studie € 67.064
Dat beslist het kind zelf € 32.195
Voorwaarden eenmalig verhoogde vrijstelling
We hebben de voorwaarden voor u op een rij gezet:
Belastingvrij schenken in 2025 voor een dure studie
Belastingvrij schenken in 2025 voor een vrij bestedingsdoel
Kan ik in 2025 nog een schenking krijgen voor mijn woning?
Vóór 2024 kon u de eenmalig verhoogde schenking ook gebruiken voor de eigen woning. Deze vrijstelling stond ook bekend als de jubelton. Deze vrijstelling bestaat vanaf 1 januari 2024 niet meer.
Als u de schenking van uw ouders krijgt, kunt u misschien wel gebruik maken van de eenmalig verhoogde schenking voor een vrij te besteden bedrag. U mag deze schenking voor elk doel gebruiken, dus ook voor uw woning. Hiervoor gelden wel een aantal voorwaarden.
Voldoet u niet aan de voorwaarden? Dan mogen uw ouders u in 2025 maximaal € 6.713 belastingvrij schenken. U mag dit bedrag vrij besteden, dus ook aan uw woning.
Krijgt u de schenking van iemand anders? Dan mag u in 2025 maximaal € 2.690 belastingvrij van deze persoon ontvangen. U mag dit bedrag vrij besteden, ook aan uw eigen woning.
Vrijstelling bedrijfsopvolgingsregeling
Krijgt u een bedrijf geschonken en zet u dat bedrijf voort? Dan kunt u een vrijstelling van schenkbelasting krijgen. Bijvoorbeeld als u het familiebedrijf overneemt van uw ouders. Deze regeling heet de bedrijfsopvolgingsregeling. De vrijstelling is in 2025 maximaal € 1.500.000.