Box 3 belasting, officieel bekend als vermogensrendementsheffing, is een belasting die wordt geheven over het forfaitaire rendement op uw vermogen. Deze belasting geldt voor bezittingen zoals spaargeld, beleggingen, en tweede woningen, minus schulden boven een bepaalde drempel. U betaalt box 3 belasting wanneer uw netto vermogen op de peildatum (1 januari) hoger is dan het heffingsvrij vermogen. De berekening is recent aangepast na juridische procedures over het forfaitaire stelsel.
Wat is box 3 belasting en wanneer moet u hierover betalen?
Box 3 belasting is de vermogensrendementsheffing die wordt geheven over uw vermogensbestanddelen die niet in box 1 (inkomen uit werk en woning) of box 2 (aanmerkelijk belang) vallen. Tot de bezittingen in box 3 behoren onder andere:
- Spaargeld en banktegoeden.
- Beleggingen in aandelen, obligaties en fondsen.
- Tweede woningen en andere onroerende zaken die niet als hoofdverblijf dienen.
- Vorderingen, cryptovaluta en andere vermogensrechten.
U moet box 3 belasting betalen wanneer uw totale netto vermogen (bezittingen minus schulden) op de peildatum van 1 januari hoger is dan het heffingsvrij vermogen. Voor 2023 bedraagt dit heffingsvrij vermogen €57.000 per persoon. Voor fiscale partners geldt een gezamenlijke vrijstelling van €114.000.
Schulden worden alleen in mindering gebracht voor zover deze in totaal meer bedragen dan €3.700 per persoon (2024). Voor fiscaal partners geldt een drempel van €7.400. Het is dus fiscaal voordelig om kleine schulden vóór de peildatum af te lossen, zodat deze geen deel uitmaken van uw box 3 vermogen.
De belastingplicht geldt voor alle inwoners van Nederland, maar ook voor niet-inwoners die Nederlands vermogen bezitten, zoals een vakantiehuis in Nederland.
Hoe wordt box 3 belasting berekend in 2023?
De berekening van box 3 belasting heeft de afgelopen jaren belangrijke wijzigingen ondergaan na een uitspraak van de Hoge Raad (het ‘Kerstarrest’ van december 2021). Voor 2023 geldt de Overbruggingswet box 3, die een tijdelijke oplossing biedt totdat een definitief stelsel op basis van werkelijk rendement wordt ingevoerd.
Onder de huidige regeling wordt uw vermogen verdeeld in drie categorieën:
- Banktegoeden (inclusief contant geld en vorderingen).
- Overige bezittingen (zoals beleggingen, tweede woningen, etc.).
- Schulden.
Voor elke categorie geldt een forfaitair rendementspercentage dat jaarlijks wordt vastgesteld. Voor 2023 zijn deze percentages vastgesteld op:
- Banktegoeden: ongeveer 0,36%
- Overige bezittingen: ongeveer 6,17%
- Schulden: ongeveer 2,57% (dit percentage vermindert uw rendement)
Nadat het forfaitaire rendement is berekend, wordt hierover een belastingtarief van 32% geheven (2023). Dus als uw berekende forfaitaire rendement €10.000 bedraagt, betaalt u €3.200 box 3 belasting.
De complexiteit van deze berekening maakt dat professioneel advies vaak waardevol is, vooral wanneer u verschillende soorten vermogensbestanddelen bezit of wanneer uw situatie in de loop van het jaar verandert. Een belastingadviseur kan helpen de fiscale gevolgen van uw vermogenssamenstelling te optimaliseren.
Welke vrijstellingen gelden er voor box 3 belasting?
Naast het algemene heffingsvrije vermogen bestaan er verschillende specifieke vrijstellingen die uw box 3 belasting kunnen verminderen:
- Eigen woning (hoofdverblijf): Deze valt in box 1, niet in box 3.
- Groene beleggingen: Er geldt een vrijstelling van maximaal €66.492 per persoon (2023) voor beleggingen die voldoen aan de eisen voor groene beleggingen.
- Bos- en natuurterreinen: Onder voorwaarden zijn deze vrijgesteld.
- Voorwerpen van kunst en wetenschap: Tenzij deze als belegging worden aangehouden.
- Bepaalde kapitaalverzekeringen en lijfrenterechten.
- Contant geld tot €640 per persoon (2023).
Een belangrijke vrijstelling betreft ook ondernemingsvermogen. Vermogen dat u gebruikt voor uw onderneming valt in box 1 en niet in box 3. Dit maakt het fiscaal aantrekkelijk om te investeren in uw eigen bedrijf in plaats van geld op een spaarrekening te zetten.
Voor mensen met een tweede woning is het belangrijk te weten dat deze altijd in box 3 valt, ook als u deze zelf gebruikt als vakantiewoning. Wel heeft de Hoge Raad geoordeeld dat bij het bepalen van het werkelijke rendement, het voordeel van eigen gebruik van een tweede woning niet wordt meegeteld in box 3.
Een belastingadviseur kan u helpen om optimaal gebruik te maken van deze vrijstellingen en zo uw box 3 belasting te minimaliseren. Lees meer over onze belastingadviesdiensten om te zien hoe wij u kunnen ondersteunen.
Wat is het verschil tussen box 1, box 2 en box 3 belasting?
Het Nederlandse belastingstelsel is verdeeld in drie verschillende boxen, elk met eigen regels en tarieven. De juiste toewijzing van inkomsten en vermogensbestanddelen aan de juiste box is essentieel voor een optimale belastingplanning:
- Box 1: Belast inkomen uit werk en woning. Hieronder vallen salaris, pensioen, winst uit onderneming, de eigen woning (hoofdverblijf), en bepaalde periodieke uitkeringen. Box 1 kent een progressief tarief, oplopend tot maximaal 49,5% (2023).
- Box 2: Belast inkomen uit aanmerkelijk belang. Dit betreft met name dividenden en verkoopwinsten van aandelen wanneer u minimaal 5% van de aandelen in een vennootschap bezit.
- Box 3: Belast het forfaitaire rendement op vermogen zoals spaargeld, beleggingen en tweede woningen. Het effectieve tarief is afhankelijk van de soort bezittingen, maar bedraagt maximaal ongeveer 2% van uw totale vermogen.
De belangrijkste verschillen zijn:
- Box 1 belast daadwerkelijk ontvangen inkomen, terwijl box 3 een fictief rendement belast, ongeacht uw werkelijke opbrengsten.
- Box 2 is alleen relevant voor ondernemers met een aanmerkelijk belang in een vennootschap.
- Verliezen in box 1 kunt u verrekenen met andere inkomsten in dezelfde box en met inkomsten uit voorgaande of toekomstige jaren. In box 3 worden verliezen op beleggingen niet direct erkend, aangezien u belast wordt op een forfaitair rendement.
Door slim te schuiven tussen de verschillende boxen, kunt u mogelijk uw belastingdruk verlagen. Bijvoorbeeld door vermogen te investeren in uw eigen onderneming (box 1) of door te investeren in een vennootschap waarin u een aanmerkelijk belang heeft (box 2).
Hoe kunt u box 3 belasting optimaliseren met professioneel belastingadvies?
Er zijn verschillende legitieme strategieën om uw box 3 belasting te optimaliseren. Professioneel belastingadvies kan hierbij van grote waarde zijn. Enkele effectieve strategieën zijn:
- Timing van uitgaven en investeringen: Grote privé-aankopen zoals een auto of meubels vóór de peildatum van 1 januari doen, verlaagt uw box 3 vermogen. Deze bezittingen behoren namelijk niet tot de grondslag voor box 3.
- Aflossen van kleine schulden: Schulden onder €3.700 (2024) per persoon worden niet in mindering gebracht op uw box 3 vermogen. Het is daarom fiscaal voordelig om deze vóór 1 januari af te lossen.
- Spreiden van vermogen: Als u een fiscaal partner heeft, kunt u het vermogen onderling verdelen om optimaal gebruik te maken van het heffingsvrij vermogen.
- Investeren in vrijgestelde vermogensbestanddelen: Zoals groene beleggingen of bos- en natuurterreinen.
- Schenken aan kinderen: Vermogen schenken aan uw kinderen kan niet alleen erfbelasting besparen maar ook box 3 belasting, aangezien het vermogen dan niet meer tot uw box 3 behoort.
Een belastingadviseur kan helpen bij het opstellen van een lange-termijnstrategie die past bij uw persoonlijke situatie. Bijvoorbeeld door te adviseren over het verschuiven van vermogen tussen de verschillende boxen, of door te helpen bij het plannen van investeringen en uitgaven.
Houd er rekening mee dat de wetgeving rondom box 3 in beweging is. De overheid werkt aan een nieuw stelsel waarbij het werkelijke rendement belast zal worden in plaats van een forfaitair rendement. Een deskundige belastingadviseur blijft op de hoogte van deze ontwikkelingen en kan u helpen tijdig in te spelen op veranderingen in de wetgeving.
Bij complexe vermogenssituaties, internationale aspecten of wanneer u twijfelt over de fiscale gevolgen van financiële beslissingen, is het raadzaam om professioneel belastingadvies in te winnen. Wij helpen u graag met een persoonlijk advies dat is toegespitst op uw specifieke situatie.